Imkers van onze Waalse zusterorganisatie Mellifica houden sinds vorig jaar enkele bijenkasten op het domein van het KMI, het Belgisch Koninklijk Meteorologisch Instituut. Recent kwamen zij een woordje uitleg geven over de Zwarte bij en de bijenteelt. De imkers zorgen er zo sinds 2018 voor 6 bijenvolken. Een succes, wants slechts één van de bijenvolken heeft de winter niet overleefd.
Opgeslagen onder Zwarte bij
De darrenteelt voor onze paringsstand in Belgisch-Limburg is begonnen! Hiertoe worden broedramen met darrenwaswafels (kunstraat) of reeds uitgebouwde darrenraat ingehangen in Zwarte bijenvolken waarvan uit vorige prestatietesten geweten is dat zij zachtaardig, raatvast, ziekteresistent, … zijn. De darren die hieruit geboren zullen worden, hebben op de paringsstand een belangrijke taak te vervullen: het bevruchten van de Zwarte koninginnen van onze leden. Zo proberen we ervoor te zorgen dat de genetische pollutie van onze bedreigde inheemse Zwarte honingbij niet verder toeneemt. Imkeren ten gunste van onze Zwarte bij, dat is eigenlijk aan natuurbehoud doen.
Opgeslagen onder Koninginnenteelt, Selectie, Zwarte bij
Onze Zwarte bij en de mensen die haar trachten te behouden treffen vele uitdagingen in de strijd om haar overleven: genetische pollutie, klimaatverandering, biotoopverlies, parasieten, virussen, neonicotinoïden, … en dan ook nog predatoren. Bij die laatsten hoort tevens de Aziatische hoornaar (Vespa velutina nigrithorax), een invasieve exoot uit Zuidoost-Azië die zich recent ook in België gevestigd heeft. In tegenstelling tot onze Europese hoornaar (Vespa crabro), heeft de Aziatische zich eerder gespecialiseerd op het vangen van honingbijen.
Dit docufilmpje (Engels) geeft weer hoe men er in het LIFE StopVespa EU project mee omgaat in Ligurië, Italië. Daar vliegen dan wel Italiaanse bijen rond in plaats van Zwarte bijen, ook voor hen vormt de Aziatische hoornaar een groot probleem!
Graag delen we mee dat we het gebruik van selectieve vallen (bv. op basis van feromonen of met behulp van doorgangen van verschillende diameters) voor de Aziatische hoornaar aanraadt, maar niet dat van traditionele bier-suikerwater-drinkflesvallen, daar deze ook inheemse wespensoorten aantrekken. Dat kan niet de bedoeling zijn, de Europese hoornaar is bv. immers een rechtstreekse concurrent van haar Aziatische nichtje.
Opgeslagen onder Gezondheid en ziekten
Opgeslagen onder Koninginnenteelt, Zwarte bij
Opgeslagen onder Zwarte bij
RESERVATIEPERIODE VOLKJES 2019 AFGELOPEN; RESERVEREN KONINGINNEN 2019 KAN NOG TOT EN MET 28/02/2019. VANAF 1/03/2019 AANNAME RESERVATIES VOOR 2020! ZIE HIER. INDIEN U LID BENT, KUNT U DEELNEMEN AAN ONZE OVERLARFDAGEN EN ZELF KONINGINNEN (LEREN) TELEN. WIJ HELPEN U GRAAG OP WEG!
Opgeslagen onder Koninginnenteelt, Zwarte bij
Ondanks dat de hazelaar, zwarte els, sneeuwklokjes en krokussen op verschillende plaasten reeds weelderig bloeien, is Koning Winter dan ondertussen toch ingetreden. Nog enkele weken wachten alvorens de eerste boswilgen gaan bloeien, maar ondertussen kan het nog hard gaan winteren. Daarom is het belangrijk om de voedselvoorraad van uw volken in de gaten te houden. Wegen uw bijenkasten te licht, of bent u er niet gerust in, neem dan het zekere voor het onzekere en leg een pak suikerdeeg op. Let wel, gebruik hiervoor pure suikerdeeg, dus geen suikerdeeg met pollenaditieven. Dat laatste zou het volk immers een stimulans kunnen geven, niet wetende wat het weer gaat doen kan dat dan weleens negatief uitdraaien. Snijd in het pak suikerdeeg een rechthoekig gat en leg het zo op de toplatten. Best heeft u hiervoor daken met een voederuitsparing, anders moet u indien nodig een lege honingzolder bij opzetten (vul deze dan op met bv. verkreukt krantenpapier ter isolatie).
Opgeslagen onder Bedrijfsmethoden
Jaarlijks organiseert ZwarteBij.org kennismakingsdagen waarop zij imkers opnieuw met de Zwarte bij in contact wil brengen. De Zwarte bij is de énige inheemse honingbij in de Lage Landen, thans vandaag de dag sterk met uitsterven bedreigd door geïmporteerde uitheemse honingbijen.
Imkers kunnen op deze kennismakingsdagen een korte inleiding over de historie van onze inheemse honingbij volgen waarna zij mee buiten de inspectie van enkele bijenvolken bijwonen. Daarbij zowel volken met P-koninginnen (raszuiver) als volken met F1-koninginnen, die laatste zijn Zwarte koninginnen welke hoofdzakelijk bevrucht zijn door Carnica- en/of Buckfast-darren. Vouchers voor zulke F1-koninginnen zullen overigens ook verloot worden onder de aanwezige imkers.
De activiteiten op deze kennismakingsdagen vinden plaats onder begeleiding van onder meer Dylan Elen, voorzitter van ZwarteBij.org en doctoraatsonderzoeker aan Bangor University (UK) waar hij onderzoek doet naar de conservatie van de Welshe Zwarte bij en Varroa-resistentie.
Deelname is gratis, maar inschrijven is verplicht! Inschrijven kan door een mailtje met titel “BERLARE”, “DRONTEN” of “HORST” (afhankelijk van de editie waaraan u wenst deel te nemen) en uw contactgegevens te sturen naar evenementen@zwartebij.org
Bij slechte weersomstandigheden kan dit evenement (deels) afgelast worden.
Opgeslagen onder Communicatie, Zwarte bij
Ondertussen is men gestart met de DNA-extracties in het kader van het onderzoek betreffende conservatie van de Welshe Zwarte bij. Hiervoor werden er door ZwarteBij.org ook Zwarte bijen uit België en Nederland ter beschikking gesteld als referentiemateriaal. Benieuwd hoe onze eigen honingbijtjes de zuiverheidsproef doorstaan.
Op de foto hierboven is het resultaat van een agarosegel-test te zien. Hiermee checkt men de kwaliteit van het staal voor analyse. In dit geval zijn de stalen goed daar er veel High Molecular Weight DNA in zit, dat ziet u doordat het merendeel van de moleculen (zwarte vlek) niet ver gemigreerd is van het starthokje.
Opgeslagen onder Bijenwetenschappen, Zwarte bij
Wilde kolonie Zwarte bijen in oud spechtennest
Geregeld krijgen wij van (aspirant) natuurlijke / ecologische / biodynamische imkers de vraag of het mogelijk is om met de Zwarte bij te werken. Op zich niet vreemd, want de keuze voor onze inheemse honingbij sluit uiteraard aan bij een manier van imkeren die zo dicht mogelijk bij de natuurlijke gang van zaken aanleunt.
Echter, hoewel het antwoord op bovengenoemde vraag in theorie “ja” is, is het in de praktijk helaas veelal “neen”. De reden daarvoor ligt in het gegeven dat men volgens de filosofie van het natuurlijk / ecologisch / biodynamisch imkeren eigenlijk geen kunstmatige koninginnenteelt mag toepassen, maar elk volk haar eigen natuurlijke zwermcellen zou moeten laten optrekken. Dit maakt het, samen met het gegeven dat ook een afgezwermd volk als 1 en ondeelbaar beschouwd zou moeten worden, in de praktijk zeer moeilijk om jonge koninginnen op een gecontroleerde paringsstand (welke omwille van praktische haalbaarheid strikte regels en tijdsplanning voorlegt) te laten bevruchten. Nochtans is het reizen naar zulk een paringsstand vandaag de dag jammer genoeg noodzakelijk om onze Zwarte bij te behouden; anders zou men al snel bastaarden verkrijgen welke niets bijdragen aan de conservatie van onze inheemse honingbij.
Dus, tenzij de bijenstand zich in de buurt van een paringsstand voor Zwarte bijen bevindt, zal het zeer moeilijk zijn om, eens gestart met Zwarte bijen, deze bijen ook “Zwart” te houden. Wij raden daarom ieder individu aan om te kiezen voor wat het nauwst aan het hart ligt: natuurlijk / ecologisch / biodynamisch imkeren enerzijds of meewerken aan het behoud van onze bedreigde Zwarte bij anderzijds. Een alternatief is om, tot de tijd dat er rondom de eigen bijenstand voldoende Zwarte darren rondvliegen om zuivere paringen te hebben, een compromis te maken tussen beiden: imkeren met Zwarte bijen op een zo natuurlijk / ecologisch / biodynamisch mogelijke manier, maar waarbij er plaats is voor kunstmatige koninginnenteelt en het werken met bevruchtingskastjes volgens een strikte tijdsplanning. Tevens kan men zijn / haar bijenvolken ook indelen in groepen: de ene groep volledig natuurlijk / ecologisch / biodynamisch; de andere in het teken van de Zwarte bij.
Lees ook Hoe te imkeren?
Bij vragen, contacteer ons!
Opgeslagen onder Bedrijfsmethoden, Zwarte bij
