Honingbijen

In Vlaanderen, en Noordwest-Europa in het algemeen, wordt er doorgaans met drie¹ verschillende types honingbijen geïmkerd, zijnde Carnica, Buckfast en Zwarte bij. Die laatste is onze inheemse honingbij en wordt ook Mellifera genoemd. Carnica (Apis mellifera carnica) en Zwarte bij (Apis mellifera mellifera) zijn beiden ondersoorten van de Westerse honingbij (Apis mellifera), zij zijn met andere woorden tot stand gekomen via evolutie en natuurlijke selectie. Buckfast daarentegen is een kunstmatig geteelde hybride welk de bekende Broeder Adam als haar schepper heeft.

Vanuit ecologisch perspectief valt in België en omstreken uitsluitend de keuze voor de Zwarte bij te verantwoorden, maar op imkertechnisch vlak is het ene type op zich niet beter dan het andere. Toch hoort men veel imkers wel eens beweren dat hun type honingbij (onafhankelijk of dat nu Carnica, Buckfast of Zwarte bij is) het best is, dit heeft dan zuiver te maken met persoonlijke voorkeuren van die imkers. Zo zal bij wijze van voorbeeld een Carnica-imker welke belang hecht aan een snelle voorjaarsontwikkeling zijn Carnica het beste type honingbij vinden omdat deze algemeen de snelste voorjaarsontwikkeling heeft. 

De keuze van het type honingbij is met andere woorden een persoonlijke aangelegenheid, naargelang je doorheen de tijd nieuwe inzichten opdoet kan die keuze eventueel herzien worden. ZwarteBij.org raadt imkers aan zich grondig te informeren over de verschillende mogelijkheden: Carnica, Buckfast en Zwarte bij. Vervolgens kunnen zij best voor elke mogelijkheid die hen interesseert een imker (in hun buurt) zoeken die ermee werkt en bij hem / haar eens gaan luisteren, kijken en helpen. Op die manier zouden zij een weloverwogen keuze moeten kunnen maken. Zitten zij uiteindelijk in de situatie dat er (na het informeren en na het bezoeken van de imkers) niet één, maar meerdere types honingbijen hen wel aanspreken, dan hoeven zij in principe niet te kiezen en kunnen zij er gerust meerdere op nahouden (al dan niet op aparte locaties). 

Imkers met interesse voor de Zwarte bij mogen steeds contact opnemen met ZwarteBij.org en zijn ook steeds welkom op onze jaarlijkse opendeurdag. Met onderstaande tabel wil ZwarteBij.org de imker voorzien van basisinformatie over de verschillende types honingbijen, meer info over de Zwarte bij vindt u elders op deze website. Let wel, de meeste van de hieronder genoemde eigenschappen zijn er waarop geselecteerd wordt wat impliceert dat er voor elk type honingbij ook bijenvolken bestaan welke voor die eigenschappen minder goed dan wel beter scoren. 

Eigenschap	Carnica	Buckfast	Zwarte bij
Volksgrootte	Gemiddeld tot groot	Groot	Klein tot gemiddeld
Raatvastheid	Heel goed	Heel goed	Matig tot goed
Zachtaardigheid	Heel goed	Heel goed	Goed tot heel goed
Zwermneiging	Hoog	Laag	Matig tot laag
Neiging tot propoliseren	Matig tot laag	Laag	Hoog
Broedstop winter	Vaak afwezig	Vaak afwezig	Aanwezig
Honingproductie	Heel goed	Heel goed	Goed
Voorjaarsontwikkeling	Snel	Matig tot snel	Langzaam tot matig
Wintervastheid	Goed	Goed	Heel goed

 

---

¹ Naast Carnica, Buckfast en Zwarte bij wordt er in Vlaanderen in beperkte mate ook gewerkt met bastaardbijen, dit zijn honingbijen welke afstammen van kruisingen tussen de drie voornoemde types honingbijen. Deze bastaardbijen hebben op genetisch vlak vaak een grote Carnica-achtergrond.